Een-op-een bijdrage aan het Nederlandse BBP en de groene economie
Uit een internationaal onderzoek blijkt dat meer dan 90% van de consumenten bereid is meer te betalen voor een vlucht, mits deze volledig groen is. Het HAPSS-programma realiseert zero-emissie vliegreizen en helpt Nederland om wereldwijd de toonaangevende leverancier van dergelijke systemen te worden (tier-one positie). Het systeem wordt in eerste instantie ingebouwd in een bestaand turbopropvliegtuig met 40-80 stoelen en kan daarna worden gebruikt in nieuwe zero-emissie vliegtuigen met nog meer passagiers.
1200 banen en een wereldwijde markt van € 16 miljard
"Dit is een wereldwijd unicum volgens experts. En het mooiste: boven dit project wappert een volledig Nederlandse vlag, dus dit project draagt direct en een-op-een bij aan het Nederlandse BBP,” zegt Michel van Ierland van Unified International. Vanaf 2028 zorgt HAPSS voor 1.200 banen. “We zorgen met dit programma voor structurele werkgelegenheid in de groene economie. Daarnaast ontsluiten we een wereldmarkt van €16 miljard voor Nederland. Dit is heel interessant voor bijvoorbeeld Scandinavië en Nieuw-Zeeland, waar men zich voor kortere afstanden nog richt op batterij-elektrische technologie.”
Van Ierland noemt het “een absoluut uniek project waar het rood-wit-blauw vanaf spat. We hebben in Nederland al 100 jaar een sterke vliegtuigbouwindustrie. En we zijn heel goed in samenwerken, bedrijven met kennisinstellingen en overheid - de gouden driehoek. En als de partijen hun kennis en kunde met elkaar verbinden, heb je straks zo'n wereldprimeur als in 2028. Daar ben ik ongelooflijk trots op.”
Hoe werkt het?
De hele keten in een luchtvaartuig, van brandstof tot voortstuwing, zal volledig groen zijn. 17 organisaties en bedrijven, waaronder Fokker, TU Delft, zepp.solutions en Saluqi, werken aan verschillende onderdelen van de keten, onder leiding van een nieuw opgerichte BV. Waar nu nog brandstof wordt opgeslagen in de vleugels, worden deze in het nieuwe vliegtuig vervangen door waterstofcapsules in de staart van het vliegtuig. De waterstof wordt vervolgens getransporteerd naar de brandstofcelsystemen van zepp en omgezet in elektriciteit. In de motor wordt de elektriciteit omgezet in beweging en naar de propellers gestuurd. “Het klinkt eenvoudiger dan het is; het leidingwerk bijvoorbeeld is ook een complexe kwestie,” zegt Bert Klarus van InnovationQuarter. “Als je waterstof door leidingen wilt transporteren, moet je het goed onder controle houden met drukregelaars en compressoren. En er komt ook veel warmte vrij, daar moet je ook iets mee doen.”
InnovationQuarter, de regionale ontwikkelingsmaatschappij voor Zuid-Holland, bouwt sinds 2020 samen met Technology Park Ypenburg en Unified International aan het HAPSS-programma. “We hebben de partners van dit consortium bij elkaar gebracht, altijd met de nadrukkelijke ambitie om hier een Nederlandse oplossing van te maken”, aldus Bert Klarus.
Ook Nederlandse en Europese luchtvaartautoriteiten zijn aangehaakt. “Dit systeem moet nog gecertificeerd worden, maar daar hebben we goede hoop op,” zei Van Ierland. “We bouwen en sleutelen aan een bestaand, robuust en bewezen systeem. Daar kunnen we ons voordeel mee doen.”
Nederland neemt eindelijk weer het voortouw in de luchtvaart
Nederland heeft 100 jaar ervaring in de luchtvaart. Maar met de ondergang van Fokker als Original Equipment Manufacturer (OEM) in 1996 kwam er een einde aan de vraag naar in Nederland gemaakte vliegtuigonderdelen. In de tussentijd werd het ecosysteem alleen nog gebruikt voor vliegtuigplatforms zoals Airbus, Boeing en Lockheed Martin (F35). Dit gaat nu veranderen. Met het HAPSS-project positioneert Nederland zich wereldwijd als leverancier voor luchtvaartmaatschappijen die duurzaam moeten gaan vliegen. Potentiële klanten zijn Airbus, Boeing, Embraer en De Havilland.
Andere landen experimenteren, maar concurreren niet
In Amerika en het Verenigd Koninkrijk wordt ook geëxperimenteerd met vliegen op waterstof, maar vooral door partijen die hun oorsprong hebben in commerciële, duurzame energievoorziening. “Die hebben een andere focus. Het zijn potentiële klanten en partners voor ons, in plaats van concurrenten.” Partijen als Airbus/Leonardo en Embraer werken ook aan waterstoftechnologie voor hun toekomstige vliegtuigen. Hun horizon ligt echter wat verder weg, namelijk de periode na 2035.
Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op de the InnovationQuarter website. Lees de berichtgeving in de Nederlandse media door FD, AD, EenVandaag, BNR en Radio1.
Lees meer over HAPPS op onze our HAPPS project pagina
